مەشھۇر تېڭىقچى سامساق ئۇستام
مەشھۇر تېڭىقچى سامساق ئۇستام 1901-يىلى ئاتۇش سۇنتاغ يېزىسىنىڭ تۆركۈل كەنتىدە تېڭىقچى توختى ئۇستام ئائىلىسىدە دۇنياغا كەلگەن.
سامساق ئۇستامنىڭ دادىسى توختى ئۇستام 20 ياش ۋاقتىدىن باشلاپ تېڭىقچىلىق بىلەن شۇغۇللانغان بولۇپ، ئۆمرىنىڭ ئاخىرىغىچە تېڭىقچىلىق قىلغان، ئۆز زامانىسىدا داۋالىنىش ئۈسكىنىلىرى يوق شارائىتتا ئۆزىنىڭ تەجىربىسىگە تايىنىپ، نۇرغۇن قىيىن، مۇرەككەپ سۇنۇق ۋە چېقىقلارنى داۋالاپ ساقايتىپ، كەڭ خەلق ئاممىسىنىڭ دەردىگە دەرمان بولۇپ، ئۇلارنىڭ يۈكسەك ھۆرمىتىگە زازاۋەر بولغان.
سامساق ئۇستام كىچىكىدىنلا ئەقىللىق، زېرەك بولۇپ 1913-يىلدىن باشلاپ تۆركۈلدىكى دىنىي مەكتەپتە ئوقۇش بىلەن بىللە، دادىسىدىن تېڭىقچىلىقنى ئۈگەنگەن. 17 يىل تىرىشىپ ئۈگىنىش ئارقىلىق ئاخىر ھەرخىل سۆڭەك كېسەللىكلىرىگە توغرا دىئاگنۇز قويۇپ، مۇستەقىل داۋالىيالايدىغان تېڭىقچى بولۇپ يېتىشكەن.
سامساق ئۇستام 1930- يىلىدىن باشلاپ ئۆز ئائىلىسىدە تېڭىقچىلىق قىلغان. ئۇ بۇ جەرياندا جاي-جايلاردىن كەلگەن ھەرمىللەتتىن بولغان بىمارلارنىڭ سۇنۇق ۋە چېقىقىنى داۋالاپ مول تەجرىبىگە ئىگە بولغان.
شۇ مەزگىللەردە سامساق ئۇستامنىڭ ئالدىغا يالغۇز ئاتۇش، قەشقەرلەردىن بىمارلار كېلىپ قالماستىن، پۈتۈن شىنجاڭ ۋە ئىچكىرى ئۆلكىلەردىنمۇ بىمارلار كېلىپ داۋالانغان.
سامساق ئۇستامنىڭ سۇنۇقلارنى تېڭىش، چېقىقلارنى ئورنىغا چۈشۇرۇشتە ھۈنىرى ناھايىتى ئەپچىل بولۇپ، ئۇسۇلى ئاددى، ئۈنۈمى يۇقىرى بولغان. ئۇ ياشىنىپ قالغان مەزگىللەردىمۇ كېسەللەرگە كۆيۈمچانلىق بىلەن مۇئامىلە قىلىپ، ئۇلارنىڭ يۈكسەك ھۆرمىتىگە سازاۋەر بولغان. ھەتتا يۆتكەش قۇلايسىز بولغان كېسەللەرنىڭ ئائىلىسىگە بېرىپ داۋالىغان.
سامساق ئۇستام كېسەللەرنى داۋالاشتا باشتىن ئاخىر ئىقتىسادىي مەنپەئەتنى قوغلاشماستىن، بەلكى ئىنسانپەرۋەرلىك، باشقىلارغا بەخت-سائادەت يارىتىشنى ئالدىنقى ئورۇنغا قويغان. كېسەللەردىن پۇل تالاشماي رازى بولۇپ بەرگەن پۇلىنىلا ئالغان. ھەتتا كۆپ بېرىۋەتسە ئارتۇقىنى قايتۇرغان. نۇرغۇن يوقسۇل، نامرات كېسەللەرنى ھەقسىز داۋالاپ،خەلق ئارىسىدا زور شۆھرەت قازانغان ھەم ئاتاقلىق تېڭىقچى دەپ نام ئالغان.
سامساق ئۇستام ئۇيغۇر تىبابەتچىلىكىدە سۇنۇق تېڭىشتا، كېسەللەرگە ناركوز، دورا-ئوكۇل ئىشلەتمەستىن، بەلكى روھىي تەسەللى، پەم-پاراسەت، ئەقىلنى ئىشقا سېلىش ئارقىلىق كېسەلنىڭ چېقىق ياكى سۇنۇقلىرىنى جايىغا چۈشۈرۈپ، مۇقىملاشتۇرۇپ تېڭىپ، ئۇلارنى ئاغرىق ئازابىدىن قۇتۇلدۇرۇپ، يۇقىرى ئۈنۈم ھاسىل قىلغان.
جۈملىدىن ئۇ كېسەلنى داۋالاشتا قىزىق گەپ-سۆزلەر بىلەن كېسەل كىشىنىڭ دىققىتىنى تارتىپ، سۇنۇق جايىغا كەلگەندە يەنە كېسەل كىشىنى قىزىق يۇمۇرىستىك سۆزلەر بىلەن بەند قىلىپ تۇرۇپ، سۆڭەكنى دەل جايىغا چۈشۈرۈپ، كېسەل كىشىگە ئارتۇقچە ئازاپ ھىس قىلدۇرمىغان. بۇ نوقتىدىن ئېيتقاندا سامساق ئۇستامنى ھەقىقەتەنمۇ زېرەك پسىخولوگ دەپ قاراشقا بولىدۇ.
1970- يىلى ئاتۇشتىكى مۇناسىۋەتلىك ئورۇنلار سامساق ئۇستامنى سۇنتاغ يېزىلىق دوختۇرخانىغا ئورۇنلاشتۇرغان. ئۇ بۇ دوختۇرىانىغا كەلگەندىن كېيىن جاي-جايلاردىن دوختۇرخانىغا كېلىپ داۋالىنىدىغانلار كۈندىن-كۈنگە كۆپەيگەن.
1975-يىلى سامساق ئۇستام شىنجاڭ ئۇيغۇر ئاپتۇنۇم رايۇنلۇق سەھىيە نازارىتى تەشكىللىگەن بىر ئېكسكۇرسىيىدىن قايتىپ كەلگەندىن كېيىن، يەنە ھەرخىل سۆڭەك كېسەللەكلىرى تۈپەيلىدىن ئىڭراپ ياتقان بىمارلارغا ئىللىقلىق ۋە مىھرىبانلىق يەتكۈزۈپ، ئۇلارنى داۋالاپ كىشىلەرنىڭ ئىززەت- ھۆرمىتىگە سازاۋەر بولغان. شۇنداقلا ئۆزگىچە تېڭىقچىلىق تەجرىبىسىگە ئاساسەن جاي-جايلاردىن تېڭىقچىلىققا ئىشتىياق باغلىغان ياشلارنى قۇبۇل قىلىپ تەربىيىلەپ ئۇيغۇر تىبابەتچىلىكى ئۈچۈن ناھايىتى زور تۆھپە قوشقان.
ئۇ يەنە ئۆز ئوغلى ئېلىجان بىلەن ئابلەتنى پىشقان تېڭىقچىلاردىن قىلىپ تەربىيىلەپ چىققان.
1980-يىلى ئاپتۇنۇم رايۇنلۇق سەھىيە نازارىتى مەشھۇر سۆڭەك كېسەللىكلىرى دوختۇرى سامساق ئۇستامنىڭ يۇقىرقىدەك نەتىجىلىرىگە ئاساسەن ئۇنىڭغا «سۆڭەك كېسەللىكلىرى بويىچە مۇدىر ۋراچ» دىگەن ئۈنۋاننى بەرگەن.
سامساق ئۇستام 1975-يىلى ئاتۇش ناھىيەلىك سىياسىي كېڭەشنىڭ مۇئاۋىن رەئىسى، قىزىلسۇ ئوبلاستلىق سىياسىي كېڭەشنىڭ ئەزاسى، ئوبلاستلىق خەلق قۇرۇلتىيىنىڭ ۋەكىلى، ئاپتۇنۇم رايۇنلۇق 6- نۆۋەتلىك خەلق قۇرۇلتىيىنىڭ ۋەكىلى، ئاپتۇنۇم رايۇنلۇق ئۇيغۇر تىبابەتچىلىك ئىلمىي جەمىيتىنىڭ ئەزاسى بولغان.
ھازىرقى «قىزىلسۇ ئوبلاستلىق سۆڭەك كېسەللىكلىرى دوختۇرخانىسى» سامساق ئۇستامنىڭ نەتىجىسى ۋە ھۆرمىتىگە ئاساسەن قۇرۇلغان دوختۇرخانىدۇر.
ھاياتىنى ئۇيغۇر مىللىي تىبابىتى ئۈچۈن بېغىشلاپ، ھەرمىللەت بىمارلىرىغا نىجاتلىق ئاتا قىلىپ كەلگەن سامساق ئۇستام 1985-يىلى 11- ئاينىڭ 6-كۈنى 85 يېشىدا ئۆز يۇرتى تۆركۈلدە ئالەمدىن ئۆتكەن.
***********************************
http://bbs.xabnam.com/read.php?tid-98273.html
***********************************
没有评论:
发表评论