Ghojimuhemmed muhemmed shé'irliri(2)

Ghojimuhemmed muhemmed shé'irliri(2)



Munderije:
************************
Qoshtaghdiki shenbe bazar
Men bu shé'irimni sen üchün yazdim
Térek uxlar yapraqlar ara
Baharning qanatliq perishtiliri
Hangga térek
Bir teqwa musulman bolup qalghum bar
Tarix
Yitim bala naxshisi
Tonur béshidiki ana
Yamghurdiki yangaq derixi
Qaytip kelgin qushlar bilen köklemde
Uyghur qizi
************************


Qoshtaghdiki shenbe bazar

San-sanaqsiz harwilar kirdi
Chang-tozanlar kötürüldi
Qiqas-chuqan pelekke yetti
Shundaq dehshet jeng boldi.
Kim bilen kim soqushti?
Hichkim bilmidi.
Jeng qilmighan adem qalmidi,
Hichkim ölmidi.

Ikki yigit üstibéshi qan
Qan ichide erkekler chendan.
Mushtliship ketti telpek kiygenler
Telpekliri domilap yerde
Eske saldi üzülgen bashni,
Küldi qizil saqalliq xaqan.

Oquwitip meddah jengname
Kerbalagha kelgende
Chömdi bazar chongqur matemge.

Birdin
Qaqaqlap külüp ghaljir etirgül
Séliwetti kiyimlirini
Kirdi yene ölüm ayemge.

Bazarda hijran
Shadliq kiyim, derd anga pinhan

Otughat taqap xanish ayjamal#
Izdep yürer padishasini.
Qimar oynar bilyartxanda
Ah, xelqim dep uyghur sha'iri.

Bir baturning erwahi
Kézip yürer körünmey közge.
Bir ölümning izahi
Qéchip yürer kirmey hich sözge...
Qoshtaghdiki senbe bazarda.
-----------------
#ayjamal- qoshtagh saranglirining biri

2004-yil iyun. Qoshtagh.
************************


Men bu shé'irimni sen üchün yazdim

Men bu shé'irimni sen üchün yazdim,
Shé'irdiki otluq muhebbet
Jimjit qelbingni illitsun dédim!

Sen bu shé'irimni oquwatqanda
Yüriking ketse oynap,
Bilgin, turghanmen séni quchaqlap
Shérin tuyghular chirmisa séni.
Bilgin chachliringni turghanmen silap.

Men bu shé'irimni sen üchün yazdim
Oqupla untup ket.
Belkim mushu shé'ir bilen teng
Axirlishidu muhebbet.
Belkim
Men bu shé'irimni sen üchün yazdim!

Menbe: «tarim» zhornilining 2008-yilliq11-sani.
************************


Térek uxlar yapraqlar ara

Tonush asman, xush puraq zémin,
Dilber közi oychan bulaqlar.
Qismet hidi, bihosh hemme jan,
Qarangghuni yirtqan chiraghlar.

Gülxan yanar égizliklerde
Ot be'eyni yégane sha'ir.
Yiraq yerde birqiz kütidu,
Ih, shu yerge mangdim men hazir...

Menbe: «tarim» zhornilining 2008-yilliq11-sani.
************************


Baharning qanatliq perishtiliri

Qarlighach aq pokan bolimen dédi,
Tallar chokan bolimen dédi.
Yingnaghuch qaniti nurgha chiliship,
Qushqachlar közümning éqini yédi.

Kakkukning ünide ulghayghan derya,
Quyuldi könglümning kerbalasigha.
Köksümde sewdasi késilgen keklik
Sayridi qarap öz tagh-dalasigha...

Bilimen, menmu bir perishte esli,
Qanitim bolmighach shé'ir yazimen.
Rengmu-reng güllerni tizip bahardin
Yarimning yénigha kétip barimen.

Menbe: «tarim» zhornilining 2008-yilliq11-sani.
************************


Hangga térek

Jénim oghlum körelmeysen emdi sen,
Sheherdiki tilsimattin bashqini.
Körelmeysen jigdilerge yamiship,
Mejnuntalni mejnun qilghan naxshini.
Yézidiki meghrur hangga térekler
Qaraslaytti aygha qoshaq qatqanda.
Oyghinatti chalma étip ögzige
Sewda köklem juwisini qaqqanda.
Asman yighlap choruqumni kül qilghan
Qizgha bersem tézeklerni gül qilghan.
Höpüp mollam bergen sawaqni
Qizilgülning chiwiqida höl qilghan.
Yar harwisi ghichirlisa yariyar
Kona tamlar telpek étip qoghlighan.
Baliliqqa xosh dégende burutum
Bédilikler qol tutushup yighlighan...
Jénim oghlum mashinilar tonumas
Yézilarni séghin'ghan shu yürekni.
Baliliqni séghin'ghan sen egerde
Eske alghin boyumdiki térekni.

Menbe: «tarim» zhornilining 2008-yilliq11-sani.
************************


Bir teqwa musulman bolup qalghum bar

Bir teqwa musulman bolup qalghum bar,
Qelbimde gunahning nurliri chaqnar
Radi'o élanlirigha anglighanda ger-
Goya bu yerdiki pütkül ademler
Jinsiy késelge bolghan giriptar.

Kepsiz dériziler olturup tamda,
Tükürer sheherning kuchilirigha.
Bir-biri bilen besliship taza,
Kichik botkilarda yighlar muzika.

Wez éytar ach qursaq wijdanliq adem,
Waraqlap sarghiyip ketken qelbini.
Seyle qip yürer biryash sarang shair
Ching yumuwélip ikki közini..

«qizilsu géziti»din
************************


Tarix

Waraqlidim ten gülxanlirini
Quyash muzlap yatqan asmanni kördüm
Waraqlidim chöl barxanlirini
Yiltizi sarghiyip ketken imanni kördüm
Waraqlidim roh isyanlirini
Meshrep dargha ésilghan jeryanni kördüm.

Sheher sehralardin ketti yiraqlap,
Tashlar sayda yatar yéling, yanchilap,
Deryalar aqar ünsiz, qirghaq qaghjirap...
Bir siqim topini alsam qolumgha
Wetinim yuyuniwitiptu kindik qénimda.
Bir chimdim qumni alsam qolumgha
Atlar kishnep ketti shu'an jénimda.
Échip köksümni
Ötme–töshük bop ketken qalqanni kördüm.
Élip qalqanni
Xuda uxlap yatqan aywanni kördüm.

Sheherde yashaymen
Derya–köllerni öyümge bashlap
Derexlerni shéshige qachilap yeymen.
On qewet binaning pelempiyide
Qarap sediqe tilewatqan ikki ademge
Uyghur chölide
Tögisige minelmeywatqan karwanni kördüm.
************************


Yitim bala naxshisi

Ata désem taghlar mungluq yighlaydu,
Ana désem baghlar xazan tashlaydu.
Ténim patqan bu dunyagha ne üchün,
Méning kichik, ghérib jénim patmaydu.

Atammidu méning tilsiz chümüle?
Anammidu baghlardiki qizil gül?
Köz yéshimning marjanliri chéchilsa.
Yoqmidi ah , tizip qoyar bir köngül?

Dunya manga ata berse ném bular?
Dunya manga ana berse ném bular?
«balam!» dése silap bir kim béshimni,
Quchiqida ölüp ketsem ném bolar?!
************************


Tonur béshidiki ana

Tonurning béshida olturar ana,
Qipqizil yalqun'gha mengzini yéqip.
Yilandek tolghinip köyer chachliri,
Köyer kirpiki, qéshi ... Ülghiyip.

Ay yümilaq, yaqqili bolmas,
Yégili bolmas, quyash yümilaq ...
Al balam, ye! dédi, sowup qalmisun,
Özi ach, közümge telmürüp qarap.

Nan yümilaq, jan yümilaq,
Tonur yümilaq, jahan yümilaq.
Dozaq shunchilik bolsa, tügidi,
Tügidi gonahi ot bilen yashap.

Menbe: «shinjang ayalliri» zhurnili.
************************


Yamghurdiki yangaq derixi

Erwahlar at chapturup öter lip-lip
Jinlar usul oynar dap chéliship.
Erge qélich weten, weten ayal,
Ayal.
Yalingach bolghanda andin ayal.
Er yalingach bolsa,
Kiyim kiyer andin ayal.
Qurisa erning közidiki yash,
Emin tapar qandin ayal...
Gugumda yamghur bilen shir-shir shamal,
Kirdi qonaqliqqa pichirliship.
Qonaqliqta bir yigane yangaq derixi,
Turar meyuskine qulaq yéqip.

Erdiki jinayette yer yüksektur,
Yerdiki seltenette er yüksektür...
Shildirlap ketti qonaq yapraqliri
Qaplidi töt etrapni ayal hidi
Taraqlap ketti erning sawutliri
Échildi türmilerning ishikliri
Goyaki hayajan'gha chömülüp öldi
Hörlükte milyun erwah, milyun ayal.

Bir esir kaltek bilen qaqqan yangaq
Bir esir tashlar bilen chaqqan yangaq
Bir esir miltiq bilen atqan yangaq
Bir esir öz-özini satqan yangaq
Pichirliship kelse yamghur bilen shamal
Qilalmay shirin arman, chüshke amal
Bir esir jeset ara yatqan yangaq.
Yiqilmay, qurup qalmay qar, judunda
Besh yüz yil yerge iman iytqan yangaq

Chiqip ketti qonaqliqtin yamghur, shamal
Xenjerdek ghilap ichre mökündi er
Qebridek haza échip yükündi yer
Qaldi ghérib yangaq titrep ghal-ghal...
************************


Qaytip kelgin qushlar bilen köklemde

Sensiz méning künlirimde mena yoq,
Sensiz méning tünlirimde liq hijran.
Sensiz méning chüshlirimde jula yoq,
Sensiz méning küylirimde zimistan.

Sensiz éytqan naxshilirim hesretlik,
Sensiz sürgen xiyallirim bayawan.
Mangay disem sensiz yol yoq ziminda,
Uchay disem manga sensiz yoq asman.

Qaytip kelgin qushlar bilen köklemde,
Qaytip kelgin qizil güldek baharda.
Kelgin meyli yamghur bolup kechküzde,
Simayingni körey meyli aq qarda.

Qaytip kelgin naxshilardin, shé'irdin,
Körey séni ri'alliqta bir qétim.
Bilmeptimen, sen ikensen eslide
Söygü üchün soqup turghan yürikim.
************************


Uyghur qizi

Chachliring darigha ésilay digen,
Kirpiking oqida öley digen hem.
Nazlansang jénimni qolumgha élip
Hurra dep jenglerge yügürey digen.

Bulaqning boyida qaptu ay yalghuz,
Léwingdin tökülüp kétiptu sharab.
Téningni dutar qilip chalay dégen ah,
Kétiptu quchqachlar nawasi uzap.

Bir qizil mashina ip qachti séni,
Qoghlidim keyningdin yételmidim hich.
Qaytip kel ey méning güzel ölümim,
Köksümde
Qalmisun yash töküp makansiz qilich!

2005-yil iyun. Guma
************************